“මිනී පෙට්ටියක පණපිටින් ජීවත් වෙන්න ලැබුණොත් මොන වගේ දැනේවිද..? ඒක මරණයට වැඩිය නරක අත්දැකීමක්.. ඒ අත්දැකීම මම වින්දේ නැති වුණත් ඒ අත්දැකීම විදින මිනිස්සු දැකපු පළවෙනි දවසේ මට ඒක ලොකු කම්පනයක් වුණා.. එදා මම ආපහු ගෙදර එනකොටත් මගේ ඇස් වලින් ගලන කදුළු නවත්තගන්න බැරි තරම්..
හොංකොං හි “මිනී පෙට්ටි නිවාස“ ගැන “නැෂනල් ජියෝග්‍රැෆික්“ සගරාව හරහා ලොවට පෙන්වූ ඡායාරූප ශිල්පී බෙනී ලැම් තම අත්දැකීම ගැන එම සගරාවට ලියන්නට පටන් ගත්තේ ඒ අයුරිනි.
හොංකොං ලෝකයේ ධනවත්ම ආර්ථික කලාපයකි. අහස උසට ගොඩනැංවුණු සුඛෝපභෝගී පහසුකම් සහිත ගොඩනැගිලි, නියෝන් එළියෙන් රාත්‍රියටත් දහවලක් මෙන් එළිය වුණු වීදි, දිවාරෑ විවෘතව ඇති වෙලද සැල්, ඒවායේ නිරන්තරව ගැවසෙන ධනවත් පාරිභෝගික ජනතාව ඇති හොංකොං ලෝකයේ වැදගත්ම වෙලද මධ්‍යස්ථානයකි.
එහෙත් මේ ධනවත් නගරයේ දීප්තියට පසුපසින් සැගවී ඇතිි අන්ධකාර කතාව ගැන දන්නේ කීයෙන් කී දෙනාද.?
හොංකොං හි ජනගහනය මිලියන 7.5 කට අධිකය. එහෙත් එහි ඉතිරිව ඇති ඉඩම් ප්‍රමාණය සීමා සහිතය. ඒ නිසා එහි ඉඩම් වල මිල ඉතා ඉහලය. නිවාස වල මිල සාමාන්‍ය වැසියන්ට දරන්නට බැරි තරම්ය. ලෝකයේ රටවල් වලින් නිවාස මිල අධිකම හොංකොං වල යැයි කියවෙයි. එබැවින් නිවාස අහිමි මිනිසුන් එහි බොහෝ ඇත. එවන් මිනිසුන්ට බොහෝ විට පිහිටට ඇත්තේ කුඩා කොටස් වලට බෙදුණු මහල් නිවාසයක කොටසක් පමණකි. මේ මහල් නිවාස කොටස් කොතරම් කුඩාද කිවහොත් ඒවා සාමාන්‍ය මිනී පෙට්ටියකට වඩා විශාල වනුයේ අගල් කිහිපයකින් පමණකි. මේ කුඩා කුටීර නිවාස හදුන්වනුයේ “මිනී පෙට්ටි නිවාස“ යනුවෙනි. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් මේ කූඩු නිවාස හදුන්වනුයේ “මනුෂ්‍යත්වයට කරන බරපතල නිගාවක්“ වශයෙනි. එහෙත් නිවාස ගැටලුවට වෙනත් විකල්පයක් නැති කම හේතුවෙන්ම හොංකොං හි වැසියෝ 200,000 ක් පමණම මේ මිනීපෙට්ටි නිවාස වල ජීවත් වෙති. මේ 200,000 ක් වූ ජනගහනය අතර කුඩා දරුවන්ද හතලිස් දහසක් පමණ සිටින බව වාර්තා වෙයි.
මේ මිනී පෙට්ටි නිවාස නිර්මාණය වෙන්නේ මහල් නිවාස කොටස් වලට බෙදීමෙනි. මහල් නිවාස කුඩා කොටස් වලට බෙදා කුලියට දීම එරට නීතියෙන් තහනම් වුවද මහල්නිවාස හිමියෝ තම නිවාස කොටස් වලට බෙදා අඩු ආදායම්ලාභී, නිවාස නැති මිනිසුන්ට බදුදීම තවමත් සිදු කෙරෙන කාර්යයකි. වර්ග අඩි 400 ක මහල් නිවාසයක් එහි හිමිකරුවන් විසින් අඩුම තරමේ කොටස් විස්සකටවත් බෙදනු ලබයි. හැකියාවක් ඇති නම් ඊටත් වඩා වැඩි කොටස් ප්‍රමාණයකට බෙදෙයි. මේ එක් කොටසක මාසික කුලිය හොංකොං ඩොලර් දෙදහසක් පමණ (ඇමරිකානු ඩොලර් 250ක් පමණ) වෙයි.
එතරම් අධික මාසික කුලියක් ගෙවා ලබා ගන්නා නිවාසයක කාමරයක් බොහෝ විට දිගින් අඩි හයක් හා පළලින් අඩි දෙකහමාරක් පමණ වෙයි. හරියටම කිවහොත් මිනී පෙට්ටියකට වඩා අගල් කිහිපයක් විශාලය. මෙම නිවාසයකට ඇත්තේ අඩි දෙකහමාරේ අඩි හයේ කාමර දෙකකි. කුස්සියත් වැසිකිලියත් එක කාමරයකය. අනෙක් කාමරය ඉතිරි සියලු කටයුතු සදහාය.
“නිදා ගැනීමේ පටන් උයා පිහා ගැනීම දක්වාම හැම දේම කරන්න ඒ මිනිස්සුන්ට තියෙන්නේ හැරෙන්නවත් ප්‍රමාණවත් නොවෙන ඉඩකඩක්.. හොංකොං වල තියෙන සෞභාග්‍යයෙන් එක දශමයක්වත් මේ මිනිස්සු අත් විදින්නෙ නෑ.. ඒ මිනිස්සු ගත කරන්නෙ සිරගත වුණ ජීවිතයක්..“ බෙනී ලැම් පවසයි.
ලැම් නැෂනල් ජියෝග්‍රැෆික් සගරාවට ඉදිරිපත් කළ මේ එක් මිනීපෙට්ටි නිවාසයක ඡායාරූපයක් මේ සියලු කතාන්දර එකට පවසන කැඩපතක් බදු යැයි ඔහු පවසයි. එහි එක් මිනිසෙකු ඔහුගේ ඇදේ වැතිරී විවේක ගනියි. ඔහුට ඔහුගේ දෙපා දිගහැරගන්නට ඉඩ නැත. ඔහු සිටින්නේ දෙපා නවාගෙනය. එහෙත් දෙපා නවාගත් කළ ඔහුගේ දණහිස් දෙපස වූ බිත්ති වල වැදෙයි. සිටගත් විට ඔලුව හැපෙන තරමට පහත් සිවිලිමෙහි ඇදුම් එල්ලා ඇත. ලැම් කියන්නේ එරට රජයත් බලධාරිනුත් නිවාස ගැටලුවට වහ වහා විසදුම් සෙවිය යුත්තේ ඇයිදැයි තේරුම් ගන්නට මෙම ඡායාරූපයම කරුණු සපයන බවයි.
“ඇයි අපි ඒ අය ගැන හිතන්නේ..? කෙනෙක් එහෙම අහන්න පුලුවන්.. ඒ අය අපේ ජීවිතයේ හැමදාම වගේ අපිට මුණ ගැහෙන අය.. අපට සමීප අය.. අපි කෑම කන අවන්හල් වලදි අපට සේවය කරන වේටර් වරු, අපි සතුටින් බඩු මිලදී ගන්න සාප්පු සංකීර්ණ මුරකරන ආරක්ෂක නිලධාරීන්, කාර්යාල රෝහල් පිරිසිදු කරන පිරිසිදු කිරීම් සේවකයින්, අපිට එදිනෙදා මුණ ගැහෙන කම්කරුවන්.. මේ වගේ අය තමයි මේ මිනී පෙට්ටි වල ජීවත් වෙන්නෙ.. ඔවුන්ගෙයි අපෙයි වෙනස මොකක්ද..? අපි ජීවත් වෙනවා.. ඔවුන් මැරි මැරී ජීවත් වෙනවා.. මේක මනුෂ්‍යත්වයට කෙරෙන නිග්‍රහයක්..“ බෙනී ලැම් පවසයි.
-උපුටා ගැනීමකි-
මූලාශ්‍රය: Nadeesha Rathnayake