මේක ටිකක් පරණ කතාවක්. මම ශිෂ්‍යත්ව විභාගය පාස් වුනේ අනුරාධපුර දිස්ත්‍රික්කයේ ඉට්ටිකුලම ප්‍රාථමික විද්‍යාලය කියන පුංචි ඉස්කෝලෙන්. ඉස්කෝලෙටම හිටියේ විදුහල්පති තුමා එක්ක තවත් ගුරුවරුන් දෙපලයි. ඒ තරමක් මැදිවියේ පසු වූ ගුරුවරයකු හා ශිෂ්‍යත්ව විභාගය ලියන්න ආසන්නව නව පත්වීමක් ලෙස පත්ව ආ තරුණ ගුරු මෙනවියක්. ඇය ඉතාම රූමත් වූ අතර බොහෝ සිසු සිසුවියන් අතර කෙටි කලක් තුළ ඉතාම ජනප්‍රිය වුණා.
ඒ පුංචි ඉස්කෝලෙ මතක ඇති කාලයක ළමයෙක් ශිෂ්‍යත්ව විභාගය පාස් වෙලා තිබුනේ නෑ. ඒ හින්දා ලොකු ඉස්කෝලෙකට යන්න අස්වීම සහතිකය ගන්න දවසේ පුංචි උත්සවයක් සංවිධානය කරලා තිබුනා මට උපහාරයක් වශයෙන්. සහජ හැකියාවෙන් ඕක ලියලා පාස් වුණාට මට ඕවා ගැන වැඩි තේරුමක් තිබුනේ නෑ.
දෙමව්පියන් කීප දෙනෙකුත් ඇවිල්ල හිටියා. විදුහල්පති තුමා පුංචි කතාවක් එහෙම කරලා, මගේ නැති ගුණත් කියලා, අනාගතයටත් සුභ පැතුවා. තව මොනවද තෑගි බෝග වගයකුත් දුන්නා. අවුරුදු පහක් එකට හිටපු යාලුවෝ ළඟට ඇවිත් සුභ පැතුවා. ඒ අස්සෙ අර අලුතෙන් ආව ලස්සන ටීචර් මගේ ළඟට ආවා.
” අනේ පුතේ.. ඔයා නම් හරිම වාසනාවන්තයි. ලොකු ඉස්කෝලෙකට ගිහින් කොහොම හරි හොඳට ඉගෙනගන්න” කියලා ,…
” මට හරිම සතුටුයි ඔයා ගැන.ඇත්තමයි කිස් එකක් දෙන්න හිතෙනවා ” කියලා කිව්වා.
මට ඒ ටීචර් දක්වපු දයාවත්, ආදරයත් දීපු අවවාදත් හොඳට තේරුණා. ඒ වෙනකොට ඉංග්‍රීසි භාෂාවේ අකුරු විසි හය ඇරෙන්න, වෙනත් කිසිවක් නොදැන හිටපු මට ජීවිතේ කවදාවත් අසා නොතිබුණු ‘ කිස් ‘ කියන වචනෙ නම් තේරුනේ නෑ. හැබැයි නොතේරුණා කියලා පෙන්නුවෙත් නෑ. තේරුණා වගේ ඉඳලා, වැඳලා එහෙම ගෙදර ආවා. ඒත් ඒ අප්‍රභංෂ ‘කිස් ‘ කියන වචනෙ තේරුම හිත හිතා, හිතේ මහ කුකුසක් ගොඩ නැගුනා. කෙනෙකුගෙන් අහන්නත් බෑ. වැරදි වචනයක්ද දන්නෙත් නෑනෙ. එහෙම වුනොත් ලැජ්ජාවනෙ. ඒත් ගුරුවරියක් වැරදි වචනයක් කියයිද … ?
කොහොම හරි මම ඊ ළඟ සතියේ ලොකු ඉස්කෝලෙට ගියා. පිරිමි නේවාසිකාගාරයේ නතර වෙලා 6 වන ශ්‍රේණියේ ඉගෙනීමේ කටයුතු පටන් ගත්තා. අලුත් පොත් පත් එහෙමත් හම්බ වුණා. ඒ අතර ඉංග්‍රීසි පෙල පොතත් තිබුනා. ඉස්කෝලෙ ඉංග්‍රීසි උගන්වන්නත් පටන් ගත්තා.අර ටීචර් කියපු වචනෙ මතක් වෙද්දි පෙල පොත පෙරල පෙරලා බැලුවා කොහෙ හරි ‘ කිස් ‘ කියන වචනෙ තියෙනවා ද කියලා. අවාසනාවක මහත ඒ පොත් වල ඒ වචනෙ තිබුනේ නෑ.
ඔය අතරේ අතරින් පතර ගමේ යද්දී එද්දි පරණ ඉස්කෝලෙටත් ගියා. අර ටීචර්ත් මුණ ගැහුනා.
” කොහොමද පුතේ අලුත් ඉස්කෝලෙ හොඳද “
කියලත් ඇහුවා. ” ඔව් ටීචර්” කියලත් කිව්වා. අර වචනෙත් මතක් වුණා. ටීචර්ත් දැන් ඉස්සර හිටියටත් වඩා ලස්සනයි.
7 ශ්‍රේණියටත් ආවා. කාලයත් එක්කම මට ඒ වචනෙ අමතක වෙලා ගියා. මගේ මතකයේ හැටියට 8 ශ්‍රේණියේ විතර ඉද්දී , පංතියේ ගුරුවරයකු නොසිටි වේලාවක ළමයි කෑ කෝ ගසමින් එවකට තිරගත වූ චිත්‍රපටයක් ගැන කතා කරමින් හිටියා.
” අඩෝ බං ඒකේ ‘කිස්’ කරන ඒවත් තියෙනවලු “…
කවුද යාලුවෙක් කියනවා ඇහුණා. කාලයක් අමතක වෙලා තිබුණු ඒ ටීචර් කියපු අමුතු වචනෙ ආයෙත් ඇහුණාම මගේ කුකුස වැඩි වුණා. යාලුවන් කතා කරපු අයුරින් එහි යම් අසභ්‍ය ගතියක් ඇති බවත් දැනුනා. මතකයෙන් මැකී ගොස් තිබී, නැවත ඇසීමෙන්, මතකය ඇවිස්සීමත්, යහලුවන් කතා කල ආකාරයෙන් ඇති වූ කුතුහලයත් නිසා, නැවතත් ඒ වචනය ගැන සොයන්නට පටන් ගත්තා.
නේවාසිකාගාරයේ එක ළමයෙක් සතුව ඉතාම පරණ මලලසේකර ඉංග්‍රීසි – සිංහල ශබ්දකෝෂයක් තිබුනා. ඒ පොත ටිකක් ඉල්ලගෙන කාටවත් නොදැනෙන්න ‘ කිස් ‘ කියන වචනෙ තේරුම හොයන්ට ගත්තා. ඒ තඩි පොත එහාට මෙහාට පෙරලලා බලද්දී අර අරුම පුදුම වචනෙ හම්බ වුණා.
Kiss..වැළඳ ගන්නවා/සිප ගන්නවා/ හාදුවක් දෙනවා/හාදුව/ හාද්ද …. කියලා ශබ්දකෝෂයේ තියෙනවා. බුදු අම්මේ…. මීට අවුරුදු දෙකහමාරකට ඉස්සරලා අර ලස්සන ටීචර් මට කීවේ මේකද කියලා මට හිතුනා. අනිත් ළමයි දැනගෙන හිටපු, මම නොදැන හිටපු, 6, 7, 8, කිසිම ඉංග්‍රීසි පෙල පොතක නොතිබුණු ඒ මිහිරි හැඟීමක් ජනිත වන වචනයේ තේරුම දැන් මාත් දන්නවා.
ඊ ළඟ සැරේ ගමේ ගියාම මම පරණ ඉස්කෝලෙට ආයෙත් ගියා. අර ටීචර් ඉඳලා ආයෙමත් අර වචනෙ කියයිද කියලත් යටි හිතේ තිබුනා. බැරි වෙලාවත් ආයෙත් එහෙම කිව්වොත් මොකද කරන්නේ කියන දෙගිඩියාවකුත් හිතේ තිබ්බා.
සියලු බලාපොරොත්තු සුන් වුණා. අහිමි වීම් පමණක් උරුම වූ හිතකට තවත් අහිමි වීමක් එකතු වෙලා. හරියටම ඊට මාසෙකට ඉස්සෙල්ලා ඒ ටීචර් ඒ ඉස්කෝලෙන් මාරුවෙලා ගිහිල්ලා…
එදා ශිෂ්‍යත්ව විභාගය පාස් වෙලා යන අවුරුදු 10ක් වූ පුංචි දරුවෙක් වූ මාව තුරුලට අරගෙන ආදරෙන් ඔලුව අතගාලා, ” හොඳට ඉගෙනගන්න පුතේ ” … ඇත්තමයි මට ඔයාට ‘කිස් ‘ එකක් දෙන්න හිතෙනවා ” … කියලා කියද්දී, එදා ඒ වචනෙ තේරුම හරියටම දැනගෙන හිටියා නම් පුංචි මමත් ” හා ටීචර් ” කියන්න ඉඩ තිබුනා.
වෛද්‍ය තිස්ස දිසානායක
මූලික රෝහල
පොල්පිතිගම
(සේයාරුව අන්තර්ජාලයෙන්)
උපුටා ගැනීම: Tissa Dissanayake