ගෝතමාලාවෙන් හමුවෙලා තිබෙනවා, කෞතුක කලා භාණ්ඩ. ඒවායින් එකක් ඉතා හොඳින් පැහැදිලිව පෙනෙනවා ගගනගාමී ඇඳුමකින් සැරසී සිටින පුංචි මිනිසෙක්. මුඛ ආවරණයක් ඒ තැනැත්තාගේ පපුවේ තිබෙනවා, ඇඳුමට අයත් පාලක උපාංග පපුව මැද පිහිටා තිබෙනවා. අවුරුදු 15,000 කට ඈත අතීතයේ දී මිනිසා මෙවැනි කලා නිර්මාණයක් නිර්මාණය කළේ ඇයි?
කොලොම්බියාවේ පුරාණ සොහොන් ගැබ්වලින් හමුවෙලා තිබෙනවා පුංචි පුංචි නිර්මාණ. මේවා නූතන ගුවන් යානාවලට සමානයි. සමබරව සවිකළ පියාපත්, ඉන්ධන ටැංකි හා බඳ, පිටුපස සමබරව නිර්මාණය කෙරුණු පසුපස තටුව මේවායේ දකින්න ලැබෙනවා.
මෙවැනි දේවල් ස්වභාවිකව නොදැක මේවා නිර්මාණය කලේ කොහොමද ?. මේ නිර්මාණ හදලා තිබෙන්නේ නූතන ගුවන් යානා තාක්ෂණය හොඳින් අධ්‍යයනය කිරීමෙන් කියලා බැලූ බැල්මට පෙනෙනවා. අපේ මුතුන්මිත්තන් මේ නිර්මාණ කළේ අහසේ පියාසර කරමින් තිබෙන යානා දැකීමෙන් ද?
තවත් අපූරු පුරාවස්තුවක් තිබෙනවා, තුර්කියේ ඉස්තාන්බුල් කෞතුකාගාරයේ. එහි එක් මූර්තියක් තියෙනවා හිසක් නොමැති ගගනගාමියෙක්ගේ. මේ ගගනගාමියා ඉන්නේ කිසියම් ආකාරයක අභ්‍යවකාශ යානාවක් ඇතුළේ කුදු ගැහිලා වාඩි වෙලා. ඒක හරියට ගගන කැප්සියුලයක් වගෙයි. ඔහුගේ අත්පා, හිස් ආවරණය සමඟ සම්බන්ධ වන යානාවේ පාලන පද්ධතිය, ගගන ඇඳුමකින් ඔහු සැරසිලා ඉන්නා හැටි බැලූ බැල්මට හොඳින් පෙනෙනවා.
එයා අභ්‍යවකාශයෙන් මෙලොවට ආවා කියලා කියන්න පුළුවන්. අපේ පැරැන්නෝ මොකක් හරි දෙයක් දැක්කා. ඔවුන්ට මොනවා හරි දෙයක් කියලා තිබෙනවා. ඔවුන් ඔවුන්ට අසන්න දකින්න ලැබුණු දේවල් තමයි, සිතුවම් ගත කළේ; මූර්ති ලෙස නිර්මාණය කළේ. අපේ පැරැන්නන්ට තිබුණේ දැන් වගේ දියුණු තාක්ෂණයක් නොවෙයි. ඔවුන් මේ නිර්මාණ කළේ ඔවුන්ට හැකි උපරිමයෙන්මයි. එසේ නොවේනම් ලොව පුරා නන්දෙසින් එක ම විධියේ එක ම හැඩයේ නිර්මාණ බිහිවුණේ කොහොමද..?
වඩාත් පුදුමසහගත අපූරු නිර්මාණය දකින්න ලැබෙන්නේ මෙක්සිකෝවෙනුයි. ඒ මායාවරුන් ගේ පැලැන්කේ පුරාවිද්‍යාත්මක භූමියෙන්. අද මෙම ස්ථානය යුනෙස්කෝ ලෝක උරුමයක් ලෙස සංරක්ෂිත පුරාවිද්‍යාත්මක ස්ථානයක්. වසර ගණනාවක් අමතක වෙලා තිබුණු මේ දේවාලය සොයා ගත්තේ ස්පාඤ්ඤ ගවේෂකයන් විසිනුයි.
මෙහි දකින්න ලැබෙනවා ශත වර්ෂ ගණනාවක් පැරැණි පැලැන්කේ මහා පිරමීඩ. මේ පිරමීඩ පුරාණ දේවාල හා සොහොන් ගැබ් කියලයි සැලකෙන්නේ. එක් පුරාණ පිරමීඩයක් යට තිබෙනවා සොහොන් ගැබක් සැඟවෙලා. මේ සොහොන් ගැබේ තිබෙනවා ගලින් නිර්මාණය කළ කැටයම් හා චිත‍්‍රවලින් අලංකාර කළ මිනී පෙට්ටියක්. මෙහි මිහිදන් කර ඇත්තේ ‘පැකාල් ද ගේ‍්‍රට්’ නම් මහා රජ්ජුරුවෝයි.
පැකාල් රජු තමයි, හත්වැනි සියවසේ පාලකයා ලෙස කටයුතු කළේ. මහා පැකාල් රජ්ජුරුවෝ මියගියේ පැලැන්කේවලදීයි. ඔහුව මිහිදන් කරලා තිබෙන්නේ මේ ස්ථානයේදීයි. ඔහු එක්තරා විධියක අබිරහස් මායාවරුන්ගේ නායකයෙකු ලෙස ඉතිහාසයට එක් වී තිබෙනවා. ඔහු අඩි 8 ක් උස යෝධයෙක්. ඔහුගේ සොහොන් ගැබ වට කරලයි පැරැන්නෝ මහා පිරමීඩය නිර්මාණය කළේ. මායාවරුන් කිසියම් ආකාරයක දෙවියෙකු හැටියට සලකලා ඔහුට වැඳුම් පිදුම් කළා.
මායාවරුන්ගේ චිත‍්‍ර හා කැටයම්වලින් ගලින් නිර්මාණය කළ සොහොන් පෙට්ටිය හැඩ ගැන්වී තිබෙනවා. එහි ඇති චිත‍්‍රවලින් පෙන්වන්නේ පැකාල්, මායාවරුන්ගේ පොළොව යට ඇති මළවුන්ගේ ලොවට යන අයුරු කියලයි. ඒත් පිටසක්වළ ජීවීන් ගැන විශ්වාස කරන අය නම් පැකාල් සිටින එම චිත‍්‍රය අර්ථ නිරූපණය කරන්නේ වෙනස් ආකාරයකටයි. ඔවුන් කියන්නේ එයින් නිරූපණය කෙරන්නේ ගගන කැප්සියුලයක ගුළිවෙලා සිටින ගගනගාමියෙක් කියලයි.
කැප්සියුලය එහෙමත් නැතිනම් ගගන යානාව පදවන උපකරණ, ඔක්සිජන් ටැංකි, යානාවේ පසුපස ගින්දර පිටවන අයුරු ආදී සෑම දෙයක් ම මේ චිත‍්‍රයේ දකින්න ලැබෙනවා. චිත‍්‍රයට අනුව පැකාල් එක් අතකින් යානාවේ ලීවර එහා මෙහා කරමින් එය පදවනවා. අනෙක් අතින් යතුරු පුවරුවක් කි‍්‍රයා කරවනවා. ඔහුගේ පාද කිසියම් පැඩලයකට සම්බන්ධ වෙලා තිබෙනවා.
මේ කරුණු කාරණා නිසා වොන්ඩැනිකන් වැනි සමහරු කියන්නේ පැකාල් පිටසක්වළ ජීවියෙක් කියලයි. වර්තමානයේ අපේ ගගනගාමීන් ගගන ඇඳුමින් සැරසිලා රොකට්ටුවක හෝ ගගන කැප්සියුලයක නැගී ගමන් ගන්නා ආකාරය මේ චිත‍්‍රය හා සසඳා බලද්දී සමානකම් හොඳින් පෙනෙන්න තිබෙනවා. පැකාල් නිකම් ම නිකම් මායා රජ කෙනෙක්ද? නැතිනම් ඔහු දුර ඈත දේශයකින් පැමිණි විශේෂ අමුත්තෙක්ද? එහෙමත් නැතිනම් පිටසක්වළින් ආ අමුත්තෙක්ද? මේ ප‍්‍රශ්නවලට නිවැරදි පිළිතුරු තවමත් ඉදිරිපත් වෙලා නැහැ
පිටසක්වළ ජීවීන් පුරාණයේ පෘථිවියට ආවා කියන්න තිබෙන සාක්ෂි රූපාක්ෂර, ලෙන් චිත‍්‍ර සහ මූර්ති විතරක් ම නොවේ. 1929 වසරේ දී ඉතිහාසඥයක් පිරිසකට හමුවුණා සිතියමක්. මේ සිතියම සිතුවම් කරලා තිබෙන්නේ ගිසෙල් නමින් හැඳින්වෙන අපි‍්‍රකා මුව වර්ගයකගේ සමකිනුයි. ඔවුන් ඒ සිතියමේ සුලමුල සෙව්වා. ඒ සිතියම ඇන්දේ 16 වැනි සියවසේ තුර්කි නාවික අද්මිරාල් කෙනෙක් කියලා හෙළි වුණා.
ඔහුගේ නම පියරී රීස්. ඒ කාලේ ඇදපු අනෙක් සිතියම්වලට වඩා මේ සිතියමේ වෙනසක් තිබෙනවා. මේ සිතියමට ඇතුළත් වන භූමි ප‍්‍රදේශයන් ඒ වන විට සොයා ගෙන හෝ ගවේෂණය කර තිබුණේ නැහැ. සිතියමේ තිබෙනවා ඇන්ටාක්ටිකාවේ පිහිටීම අයිස් තට්ටුවලට යටින් තිබෙන. ඒක හරිම පුදුමයි නේද ?
ඒ කියන්නේ මේ සිතියම නිර්මාණය කරලා තියෙන්නේ ඇන්ටාක්ටිකාව අයිස්වලින් වැසී යන්න කලින්. ඒ කියන්නේ මිලියන ගණනාවකට කලින් ඈත අතීතයේ. යුරෝපා වෙරළ තීරයන් හා උතුරු අප‍්‍රිකාව පවා මේ සිතියමේ ඉතා නිවැරදි ව සිතුවම් කරලා තිබෙනවා. විද්‍යාඥයන් පුදුම කර තිබෙන්නේ සිතියමේ ඇන්ටාක්ටිකාවේ පිහිටීමයි. ඊට හේතුව මේ භූමි ප‍්‍රදේශය සොයා ගනු ලැබුවේත් එය ගවේෂණය කළේත් මේ සිතියම ඇඳීමෙන් අවුරුදු 300 ගණනකට පසුවයි. ඇන්ටාක්ටිකාව වැසී තිබෙන්නේ සැතපුමක් පමණ ඝනකම් අයිස් ආවරණයකිනුයි
භූමිය විනිවිද දකින්න පුළුවන් විධියේ රේඩාර් තාක්ෂණය අපට ලැබුණේ 1958 වසරේ දීයි. ඒ නිසා 1531 වසරේ දී ඉතා නිවැරදි ව ඇඳපු මේ සිතියම ඇත්තට ම පුදුමාකාරයි. තවත් පුදුමාකාර දෙයක් නම් පෙරී රීස්ගේ එම සිතියම වර්තමාන ලෝක සිතියමක් උඩින් තැබුවොත් පෙනෙනවා පුරාණ සිතියම සෑම පුංචි දෙයකින් ම පවා වර්තමාන ලෝක සිතියමට කොතරම් හොඳින් සමානදැයි කියලා. සොයා ගෙන නොතිබුණු භූමි ප‍්‍රදේශ, ගංගා ඇළදොළ, කඳු වැටි සිතියමක ඇන්දේ කොහොමද?
1531 වසරේ ගුවනින් ගිය කිසිවෙකු හිටියා කියලා අපට කියන්න අමාරුයි. ඒක වෙන්න බැරි දෙයක්. 1531 කියන්නේ ගුවන් යානා ගැන නොසිතූ යුගයක්. ඒ විතරක් නොවේ ඇන්ටාක්ටිකාවේ අයිස් තට්ටු යට සැඟවුණු භූමි ප‍්‍රදේශය දැක්කේ කොහොමද? සමහර විද්‍යාඥයන් කියන්නේ මේ සිතියම ඇඳපු අය කාගෙන් හරි තොරතුරු ලබා ගන්න ඇති කියලයි. ඔවුන් ඇන්ටාක්ටිකාවට නොගිහින් තොරතුරු ගත්තේ කාගෙන්ද? ඒ තොරතුරු කීවේ ගුවනින් ගිය පිටසක්වළ ජීවීන්ද? මේ පැනයට පැහැදිලි පිළිතුරක් සොයන්න තවමත් කාටවත් හැකියාවක් ලැබිලා නැහැ