මේ රටවල දරුවන්ට රජයෙන් මාස්පතා මුදලක් ලැබෙනවා ඒක උපන් දා සිට අවුරුදු 18ක් වන තුරු ලැබෙනවා. මෙම රටේ භාෂාවෙන් එය barn bidrag යනුවෙන් හැඳින්වෙනවා .. පෙර පාසල් සමය අවසන් වී දරුවන් පාසල ආරම්භ කිරීමත් සමග දෙමව්පියන් දරුවන්ට දවසකට පුංචි මුදලක් පොකට් මනි විදිහට දෙනවා .. බොහෝ වෙලාවට දරුවන් මෙය අයිස් ක්‍රීම් එකක් චොක්ලට් එකක් කන්නට භාවිතා කරන මුදලක්..මෙම මුදලක් අරගෙන පාසැලට යන දරුවාට මෙම මුදල දවස තුළ වියදම් කරන පිළිවෙළට උපදෙස් ලබා දෙන්නේ ද hemkunskap උගන්වන ගුරුවරයා විසිනි.. පන්තිය ඉහලට යත්ම දෙමව්පියන් ලබා දෙන මුදල ටිකෙන් ටික වැඩි වෙනවා. එහිදීද එම මුදල පිළිබඳ ගුරුවරයා දැනුවත් වී එය වියදම් කරන ආකාරය දරුවාට කියා දෙයි. අපේ රටේ දරුවන්ට මෙවැනි පුරුදු පුහුණු කිරීම පාසැල තුලින් සිදු නොවේ. ඇත්තෙන්ම මෙම රටවල දරුවන්ට කුඩා කල සිටම මුදල් කළමනාකරණය කිරීම පිළිබඳ දැනුමද ලබා දෙන්නේද පාසැල් තුලිනි. ඇත්තටම එය ඉතාමත්ම වැදගත් දෙයකි.මෙ නිසා ඔවුන් අනවශ්‍ය විදියට මුදල් පරිහරණය කිරීමට වියදම් කිරීමට හුරු නොවෙති . ඉදිරියේදී තමන්ට ලැබෙන ආදායම අනුව ජීවත්වීමට පරිසරය ද සකස් කර ගන්නේ පාසලෙන් ලැබෙන මෙවැනි දැනුවත් කිරීම් නිසාය. එසේ නොවුවහොත් අප රටේ මිනිසුන් මගේ සැලසුමක් නැතුව ආදායමටත් වඩා ඉහළින් මාසික වියදම් ලැයිස්තුව සකස් කර ගැනීමට සිදුවේ ..ඇත්තෙන්ම බලන්න අපේ රටවල මෙම මුදල් පරිහරණය කිරීම පිළිබඳව දැනුමක් නොමැති නිසා සමහරු මුදල් නාස්ති කරති.ඒ අතර සමහරු ඉබේම පිළිවෙලකට වැඩ කරති සමහරු අවශ්‍ය තැනට වියදම් නොකරති .මෙම මුදල් පරිහරණය පිළිබඳ දැනුම දරුවන්ට ලැබෙන එක ඇත්තෙන්ම ඉතාමත්ම වටිනාකමක් ඇත. දරුවන් ඉහලට යන්න ඔවුන්ගේ අවශ්‍යතා අනුව මුදල් වියදම පිළිබඳව දරුවන්ට උපදෙස් ලබා දෙන්නේද පාසැල තුළිනි. බොහෝ වෙලාවට දරුවන් එම පිළිවෙලට වැඩ කිරීමට හුරු වෙයි .එහිදී දෙමව්පියන්ට අනවශ්‍ය වියදම් කිරීමට සිදු නොවේ. දරුවන් අවශ්‍ය දෙයට පමණක් වියදම් කිරීමට හැකියාව මෙම ක්‍රියාවලිය තුළින් හුරුවේ. දෙමව්පියන් මෙලෙස පොකට් මනි ලබා දෙන්නේ දරුවන්ට මාස්පතා ලැබෙන මුදලෙනි.
ඒ අනුව ගෙදර වැඩ පිළිබඳ දැනුම(hemkuskap) නිසා මෙහෙ දරුවන් ආවට ගියාට මුදල් නාස්ති කරන්නේ නැත. උදාහරණයක් ලෙස වැඩිපුරම ජෝඩුවක් එලියට ගිය විට වුවත් දෙදෙනාම සමානව මුදල් වියදම් කිරීමට පෙළඹී සිටී..(අපේ රටේ ඒව නෑනේ) ජෝඩුවත් එලියට ගිහින් කෑම කන කොට දෙන්නාටම මුදල 100 kr නම් දෙදෙනාම 50 kr බැගින් එයට වියදම් කරති.. එය සාමාන්‍ය සිරිතයි..මේ හුරුව ද ඔවුන්ට ලබා දෙන්නේ පාසැල තුළිනි. බොහෝ වෙලාවට වැඩිහිටියන් වුවත් මුදල් නාස්ති කිරීම සිදු නොකරයි. ඔවුන් මාස්පතා හම්බ කරන මුදල කොටස් වශයෙන් වෙන්කර මාසය තුළ කෑමට විනෝදයට දරුවන්ගේ කටයුතුවලට ගැළපෙන ලෙස බෙදාගෙන වියදම් කරති. මෙම මුදල දෙමව්පියන් දෙදෙනා අතර ම බෙදේ.ඇත්තෙන්ම මෙම ගෙදර වැඩ පිළිබඳ දැනුම තුළින් දරුවන්ට ලැබෙන වටිනා පුරුදු පුහුණුවක් මෙම මුදල් පරිහරණය පිළිබඳ දැනුම ලබා දීම.
ඒවාගේම බොහෝ වෙලාවට විවාහක ජෝඩුවක් වුවත් ගෙදර වියදම කරන්නේ ද දෙදෙනාම බෙදාගෙන ය. ඔවුන් ඒවා කරන්නේද සතුටින් ය. උදාහරණයක් විදියට අද ගෙදරට අවශ්‍ය බඩු ස්වාමියා ගෙන ආවොත් ඊළඟ වාරය භාර්යාවට හිමිවේ. ඔවුන් මේවා ඉතා සතුටින් බෙදාගෙන කරන දේවල්.. විනෝද චාරිකාවක් ගිය අවස්ථාවක උනත් ඔවුන් සාමාන්‍යයෙන් දෙදෙනාම බොහෝ දුරට සමානව මුදල් පරිහරණය කරනු ලැබේ. මාස්පතා සාමාන්‍යයෙන් දෙදෙනාටම ලැබෙන මුදලින් ඔවුන් සමාන ව තම එදිනෙදා ජීවිතයේ කටයුතුවලට වියදම් කරති. මා අසා ඇති අන්දමට මෙම රටේ දෙමව්පියන් මුදල් බැංකු පොත්වල දමා ඉතිරි නොකරති. දරුවන්ට හම්බ නොකරති. ජීවත්වන කාලය තුළ ඔවුන් ලැබෙන මුදලින් සතුටින් ජීවත් වීම සිදු කරති. මුදල් වැඩිපුර ගැවසුන හොත් නිවාඩු කාලවල වෙන රටවල්වල සංචාරය කරති.
මේ හැකියාවන් සිතුම් පැතුම් සියල්ලම දරුවකුට ලැබෙන්නේ පාසල් අධ්‍යාපනය තුළිනි. ඇත්තෙන්ම මා අත්දැකීමෙන් දකින දෙයක් තමයි මෙම රටේ මිනිසුන් ආවට ගියාට මුදල් නාස්ති නොකර ලැබෙන මුදලින් හැකි අයුරින් ජීවිතය කළමනාකරණය කර ගැනිම
.. මේ සියල්ලටම මග පෙන්වන්නා hem kunskap .. ඇත්තෙන්ම මුදල් පරිහරණය ජීවිතයේ වැදගත්ම අංගයකි. ජීවිතයේ සතුට රඳා පවතින කාරණ අතරින්ද වැදගත් අංගයකි මුදල් පරිහරණය…ඒ අනුව මෙම හැකියාව ද දරුවන්ට ලබා දෙන්නේ මෙම රටවල අධ්‍යාපනය තුළිනි.
උපුටා ගැනීම: Sandya Maithri