අපේ ගමේ සිට නගරයට යාමට තිබුනේ එක් බස් රථයක්ය. වරක් එලබෙන චන්දයට කැන්වසින් ආ මැම්බර් මහත්තයා තම කතාව අවසානයේ ගම්මුන්ගෙන් ප්‍රශ්න තිබේදෑයි විමසීය. එහිදී නැගී සිටි සේතං මාමා පැවසූ අකාරයට අපේ ගමේ උන්ට ප්‍රශ්න ඇර වෙන කිසිවක් මේ වනතුරු තිබී නොමැති බව කනටකර කීවේ චුට්ටේය. අලි කුබුරට ඒමේ සිට වැව අයිනේ ගෙදර එන්සිනා නැන්දාගේ ලගදී බැන්ද ලොකු දුවට ලමයි නොමැති ප්‍රශ්නය දකවා සේතං මාමා කී ප්‍රශ්න දුක් කම්කොටලු අසා මැම්බර් මහත්තයාගේ ලග සිටි ආරක්ශකයන් දෙදෙනාගේ දෑස් වලින්ද කදුලු කඩා හැලුනු දුටු බව මට කීවේ විජේය. අනතුරුව නැගී සිට තිබ්බේ කරූණාවතීය. ගිය චන්දෙන් පසු නැවත මේ චන්දය සදහා ගමේ පස් පෑගූ මැම්බර් මහතාට ඇය පලමු විනාඩි පහලවේ විශේෂ ස්තූති කතාවක් ඇය කර තිබූ අතර එහී අන්තර්ගත් වී බොහෝමයක් කුනුහරුප තමාද අසා නොතිබූ බව කියා තිබුනේ හැමදාම කසිප්පු බී වෙලගාව කුනුහරුපෙන් කෑ ගසන සෝමපාලය. අවසානයේ කරුණාවතීගේ කතාවෙන් පසු ගමට බස් රථයක් දෙන බව පොරොන්දු වී මැම්බර් මහතා බැස ගොස් තිබූ අතර දින දෙකක් තුල ගමට බස් රථයක් ලැබිනි. කරුණාවතී කල දේශනය අවසානයේ මෙවර චන්දයේ තමාගෙ නමද නාමයෝජනා වලින් මැමබර් මහතා ඉවත් කරගත් බවට කට කතාවක්ද පැතිර ගියේය.
අලුත් බස් රථයෙන් නමෝ විත්තියෙන් ටවුමට යෑමට මුලු ගමම පොර කකා සිටියේය. ඇගට හේත්තුවෙන්නට ආ දෙදෙනෙකු යාර කිහිපයක් ගුවනින් ගමන් කරවීමට තම වැලමිට භාවිතා කල කරුණාවතී මාවත් ඇදගෙන බස් රථයට ගොඩ වූවාය. බස් රථයේ පෙම් මුල්ලේ ඉදගත්තේ අපේ අක්කා සමග විජේය. බස් රථය තුලට සෙනගෙ අස්සෙන් තල්ලු වී ආ නායක හාමුදුරුවෝ ඉස්සරහා ඉදගත් අතර ග්‍රාම සේවක මාමා බසයට නගින්නට ගොස් ලිස්සා වැටී ඔලුව පලාගත්තේය. කොස් ගහක් කැපුවාට තමාට නඩු දැමීමේ පලිය හැනීමට සේතං මාමා සෙනග මැද්දේ ග්‍රාම සේවක මාමා නගිද්දී පයින් පාරක් දී ඇති බව පසුව සැල විය. බිම වැටෙන මොහොතේ ග්‍රාම සේවක මාමා ජේන් නැනන්දාගේ චීත්තයේ එල්ලී තිබූ අතර පොල් පටවා තිබූ බසයේ තම චීත්තය නැති බව ජේන් නැන්දා දැන ගත්තේ ගම පසු කොට හැතැම්ම කිහිපියක් ගිය පසුවය. බසය පිටත් වෙද්දී මහා හයියෙන් සාධු කීමට ගිය පුංචි ආච්චිගේ දත් කුට්ටම විසි වී ගොස් වැටුනේ චුට්ටේගේ ඔඩොක්කුවටය. තමාගේ මුනේ වැදී වැටුනු බොරු දත් කුට්ටමේද දත් කිහිපයක් පනුවෝ කා තිබූ බව පැවසූ චුට්ටේ එය මතක් වී තමා හීනේන් රාත්‍රී කිහිපයක් බිය වී ඇහැරුනු බව මට පැවසූවේ දිනක් පුංචි ආච්චී පන්සලේ මහා හයියෙන් ගාතා පොතක් කියවනු දුටු මොහොතේය.
බස් රතයේ රියදුරු වශයෙන් අම්පාර ඩිපෝවෙන් එවා තිබුනේ අප්පුවය. නව පත්වීම ලැබ ආ පොඩි කොල්ලෙකු කොන්දොස්තර විය. පුංචි ආච්චිගේ එහා පැත්තෙන් වාඩි වී සිටියේ සුදු නෝනාය. ටිකට් ඉල්ලන් ආ වෙලාවේ ඇය කොන්දොස්තර කොලුවාට ඇසක් ගසා තිබූ අතර එයින් වසීකෘත කූ සුදු නෝනාගෙන් ටිකට් ගෙන නොතිබුනේය. එය දුටු පුංචි ආච්චිද කොන්දාට ඇසක් ගසා තිබූ අතර එය නොතකා පුංචි ආච්චිගෙන් සල්ලි ඉල්ලන්ට ගොස් බස් රතයේ දෙවන ලෝක යුද්දය ඇති වීම නැවතුනේ ලොකු සීයාගේ ගෝරනාඩුව නිසාය. කෙසේ වෙතත් ගමේ සිට නගරයට යෑමට පැය තුනකට වඩා ගත වුයේ අප්පූගේ අති වේගවත් එලවීම නිසාය. වරක් තම බයිසකලයේ හුලන්ගොස් ඇති වෙලාවක එය තල්ලු කරගෙන ටවුමට යාමටත් තමාට ගත වූයේ පැය දෙකහාමරක් බව චුට්ටේ කිවේය. කෙසේ වෙතත් අප්පූව අපේ ගමේ බස් රතයට මැම්බර් මහතා දමා ඇත්තේ ගමේන් පලිගන්නට බව කසු කුසුවක්ද පැතිර ගියේය. වරක් අම්පාර කොලබ බස් රතයක රියැදුරු කොට දැමූ අප්පූට කොලබ යාම්ට දින දෙකකට ආසන්න කාලයක් ගත වී තිබූ අතර මස කිහිපයක ගැබක් සහිතව බස් රතයට නැගි ගැබිනියක්ට තව පොඩ්ඩෙන් කොලබට යාමට පෙර බබා හම්බෙන බව කීවේ ඩිපෝවේ වැඩ කරනා විජේගේ යලුවෙක්‍ය.
ගමේ සිට ටවුමට යාමට බසයට පැය තුනක් ගත වූ අතර ගමනාන්තෙයේ පැය භාගයක් විවේක ගැනීමෙන් අනතුරුව බස් රතය නැවත අනිත් ගමනාන්තය බලා නික්ම යන අකාරයට වේලාවන් සකස් කර දුන්නේ ග්‍රාම සේවක මාමාය. වරක් පාංශකූලෙකට වැඩීම සදහා දහවල් බසයට නැගි ලොකු හාමුදුරූවෝ මලගෙදරට යන විට අවසන් කටයුතු අවසන් වී තිබූ අතර ගිලන්පසක් වලදා නැවත වැඩීමට බස් රතය බලා එන්නට හැදූ හමුදුරවන්ව මලගෙදර වාහනයකින් නැවත ඇරලවා තිබුනේය. හත් දවසේ බන හා දානය දවසේ දානගෙදරින් වහානයක් එවන්නට තරම් ඒ මිනිස්සු මොලේ භාවිතා කල තිබුනේ බස් එකේ ආවානම් එන්නට වෙන්නේ අවුරුද්දේ දානෙට බව හාමුදුරුවෝ පවසා තිබූ නිසාය.
බස් රතයේ වැඩියෙන් යන්නට කැමතී වූයේ ගමේ සිටි පෙම්වතුන්ය, ගමේ බොරලු පාරට බස් රතය දැමූ පසු දූවිලි වලාවකින් බස් රතය වැසී යන් අතර ලග ඉන්න එකාවත් නොපේනී යන තරමට මෙම දූවිලි වලාව ගනකමය. සෑම ගමන් වාරයකම පෙම් මුල්ල අල්ලා ගැනීමට දරුනු තරගයක් දියත් වූ අතර සතියකට දේවරක්වත් ටවුමේ පොලිස් සාජන් ගමට ආවේ පෙම්මුල්ල අරබයා හට ගත් ආරවුල් බේරීමටය. කෙසේ වෙතත් බස් රතයේ නැගී වරක් ගමනක් යාමේදී දූවිලී වලාව මැද්දේ අක්කාට හාදුවක් දෙන්නට ගොස් විජේ ගුටි නොකා බේරුනේ පුරුවේ පිනකටය. දුවිල්ල මැද්දේ අක්කා නැගිට ගොස් තිබූ අතර අක්ක යැයි සිතා විජේ හාදුව දී තිබුනේ ජේන් නැන්දාටය. දූවීල්ල මැද්දේ ලැබුන හාදුව නිසා ජේන් නැන්දාට හුසම හිරවී තිබූ අතර වෙලාවට ගමේ මිඩ්වයිෆ් නැන්දා බස් රතයේ සිටි නිසා සියල්ල ගොඩ ගියේය. කෙසේ වෙතත් ජේන් නැන්දාගෙන අද ටවුන් යන්නේ නැද්ද යැයි විමසූ විට ලැජ්ජාවෙන් බිම බලාගෙන යන්නීය.
ගමෙන් පලි ගන්නට හෝ මැම්බර් මාහතා දුන් බස් රතය අපේ ගමට සම්පතකි. බස් රතයත් අප්පුවාත් කොන්දාත් හොදින් ඉදීවා යන්න මගේ පැතුමයි.
උපුටා ගැනීම: Rakshitha Dikkumbura