වසර 28,000ක් වයසැති ලෝම මැමතකුගේ (mammoth) සෛල සොයා ගත් ජපන් හා රුසියන් විද්‍යාඥ පිරිසක් ඒ මැමතාට පණ දෙන්න දැන් සූදානම්. ‘ජුරැසික් පාක්’ (Jurassic Park) චිත්‍රපටයේ ඩයිනොසෝරයන්ට පණ දුන් ආකාරයේ වැඩක් ඇත්තට ම කරන්නයි, ඔවුන්ගේ මේ සූදානම. ආදි යුගයේ විසූ ලෝම මැමතාගේ පමණක් නොව උල් දළ ඇති කොටියාගේත් (saber-tooth tiger) සක්‍රිය කළ හැකි සෛල දැන් ඔවුන් විසින් සොයා ගෙන තියෙනවා.
මේ පර්යේෂණවලින් ඔවුන් බලාපොරොත්තු වන්නේ දැනට වඳ වී යාමට ආසන්න ව සිටින සතුන් බේරා ගැනීමට අවශ්‍ය දැනුම මතු කර ගන්නයි.
මේ පිළිබඳ අධ්‍යයනයක විස්තර විද්‍යා ජර්නලයක (Scientific Reports) පළ කරන ඔවුන් කියා ඇත්තේ 2011 දී රුසියාවේ සයිබීරියානු නිත්‍ය තුහින (permafrost) කලාපයෙන් සොයා ගත් මැමත් පැටියකුගේ පසුපාදයකින් සක්‍රිය කළ හැකි මැමත් සෛල සොයා ගැනීමට ඔවුන් සමත් වූ බවයි. මෙම මැමත් සෛල න්‍යෂ්ටීන් රසායානාගර මීයන්ගේ සෛල තුළ වගා කිරීමට ඔවුන්ට හැකිවෙලා තියෙනවා.
ඔවුන් මේ සෛල ලබාගෙන ඇත්තේ සයිබීරියාවේ දී හමු වූ වසර 28,000ක් පැරණි මැමත් සිරුරකින්. ඒ තරැණ මැමත් සිරුර ඔවුන් නම් කර ඇත්තේ ‘යූකා’ (Yuka) කියලයි. නව දෙනකුගෙන් යුත් මේ අධ්‍යයන කණ්ඩායමේ ඊළඟ ප්‍රයත්නය වන්නේ මේ සෛල බෙදීම අඛණ්ඩව සිදු කිරීමට සැලැස්වීමයි.
‘මීයන් තුළ කළ අත්හදා බැලීම් තුළින් දක්නට ලැබුණු සෛල බෙදීම්වලින් කියන්න බැහැ සම්පූර්ණ මැමතයකු නිර්මාණ කළ හැකි යැයි කියා. ඒ සඳහා තවදුරටත් පර්යේෂණ කළ යුතුව තියෙනවා. මැමතකු නිර්මාණය කිරීම අනාගතයේ දී විය නොහැකි දෙයක් යැයි මා කියන්නේ නැහැ. ’ මහාචාර්යවරයා වැඩිදුරටත් කියනවා.
මෙවැනි නිර්මාණයක් කළත් ඒ කාලේ උන් සතකුට ජීවත්වීමට සුදුසු පරිසරයක් දැන් නොමැති නිසා බරපතල ගැටලුකාර තත්වයක් ඇති වෙන්න පුුලුවන්. එත් මේ පර්යේෂණවලින් වෙනත් ආකාරයක ප්‍රයෝජනයක් අපට තියෙනවා. ඒ දැන් වඳයාමට ආසන්නව ඇති සතුන් ගලවා ගැනීමට අවශ්‍ය දැනුම අපට ලැබෙනවා…..
උපුටා ගැනීම: රාම් වණා