ඉතිහාසය කියන්නේ හැමවිටම කුතුහලයෙන් පිරුණු, අපිට 100%ක් නිවැරදිව අනාවරණය කරගත නොහැකි දෙයක්. ලෝකය පුරා ඉතිහාසඥයන් හා පුරාවිද්‍යාඥයන් කෙතරම් වෙහෙසුනත් තවමත් අනාවරණය කරගත නොහැකි රහස් වලින් පිරුණු දේවල් ඉතිහාසය පුරා සැඟවී තිබෙනවා. කෙසේ වුවත් එම රහස් දේවල් වල සාක්ෂි සහ නටඹුන් රාශියක් ලෝකය පුරා විහිදී ඉතිරි වෙලා තියෙනවා. මේවා දැකීමෙන් අපිට අතීත කාමී ආශ්වාදයක් (Nostalgia) ලැබෙනවා. අපි අද ඔබට අරගෙන එන්නේ අන්න ඒ වගේ කිසිම කෙනෙකුට නිවැරදිව පැහැදිළි කිරීමට අපහසු ලෝකය පුරා සැඟවී ඇති ඓතිහාසික සොයාගැනීම් කිහිපයක් පිළිඹඳවයි.
01. මොආ කුරුල්ලන්
වසර 1500 දී පමණ අපේ ලෝකයෙන් මුළුමනින්ම වඳ වී ගිය ඉගිලීමට නොහැකි මොආ කුරුල්ලන් නවසීලන්තය ආශ්‍රිතව වාසය කොට ඇත. මවුරි මිනිසුන්ගේ මතයට අනුව ඔවුන් සියළු දෙනාවම සමූල ඝාතනය කොට ඇත. ශත වර්ශ ගණනාවක් පුරාවට ආරක්ෂා වී ඇති නියපොතු සහිත මොආ කුරුල්ලෙකුගේ කකුලක් 20වැනි සියවසේ සොයාගැනීමකින් හමු වී ඇත.
02. සක්සයිවාමන් පන්සල් සංකීර්ණය, පේරු
බදාම එක බිංදුවක්වත් භාවිතයෙන් තොරව නිම කරන ලද මෙම පුරාණ විහාර සංකීර්ණයේ පරිපූර්ණ ගල් වැඩ ඇත්තෙන්ම පුදුම සහගතයි. මෙම ගල් කෙතරම් හොඳින් සවි වී තිබෙනවාද කියනවානම් කඩදාසියක් වත් එම ගල් දෙකක් අතරින් රිංගවීමට බැහැ. ඉතා සුමට මතුපිටක් හා රවුම් වූ කොන් සහිතව ඈත අතීතයේදී කෙසේ නිමවූවාද යන්න තවමත් අභිරහසක්.
03. හිරුගේ වාහල්කඩ, බොලීවියාව
බොලිවියාවේ ඓතිහාසික නගරයක් වන ටිවනාකු හි මෙම හිරුගේ වාහල්කඩ (Gate of the Sun) නිර්මාණය කොට ඇත. පුරාවිද්‍යාඥයන්ගේ මතය වන්නේ ඉතා බලවත් රාජධානියක මධ්‍යයේ, ක්‍රිස්තු වර්ෂ පළමු සහස්‍රකයේ මෙය නිර්මාණය කොට ඇති බවයි. මෙහි ඇති අර්ථය කුමක්ද කියා තවමත් කිසිවෙකු සොයාගෙන නැත. බොහෝවිට මෙය ජ්‍යෝතිශ්‍යය හෝ තාරකා විද්‍යාවට සම්බන්ධ දෙයක් සංඥා කරන නිර්මාණයක් බව බොහෝ අය විශ්වාස කරනවා.
04. ලොංග්‍යු ගුහා, චීනය
මිනිස් දෑතින්, වැලිගල් ආධාරයෙන් මෙම ගුහා නිමවා ඇත. මෙම මහත් පරිශ්‍රමයක් දැරිය යුතු අසීරු කාර්‍යය සදහා මිනිසුන් දහස් ගණනකගේ ශ්‍රමය වැය වී ඇත. කිසිදු ඓතිහාසික වාර්තාවක මෙම ගුහා පිළිබඳව හෝ ඒවා නිර්මාණය කළ ආකාරය පිලිබඳව කිසිඳු සදහනක් නැත.
05. නිම නොකළ ඔබෙලිස්ක් ටැඹ, ඊජිප්තුව
ආරම්භයේදී ගලක් මතු පිට නිරමාණය කටයුතු සිදු කළ මෙම ඔබෙලික්ස් ටැඹේ සංවර්ධන කටයුතු ගලේ ඇති වූ ඉරි තැලීම් නිසා අතර මැද දී අතහැරීමට සිදු වී තිබෙනවා. එම ඔබෙලිස්ක් ටැඹේ වැඩ නවත්වපු විදියටම එය තවමත් ඉතිරි වී තිබෙනවා. එහි විශාලත්වය ඔබව පුදුමයට පත් වේවී.
06. යොනගුනි හී වතුර යට නගරය, ජපානය
කිහචිරෝ අරටකේ නම් කිමිදෙන්නෙක් හට මෙම අරුම පුදුම දිය යට නගරය අහම්බෙන් හමු වී තිබෙනවා. සියළුම විද්‍යාත්මක න්‍යායන්ගෙන් සමන්විතව මේ දිය යට නගරය නිර්මාණය කොට තිබෙනවා. මෙම නගරය කැටයම් කරන ලද පර්වතය මීට වසර 10,000 කට පමණ පෙර එනම් ඊජිප්තු පිරමිඩ ඉදිකිරීමට බොහෝ කලකට පෙර වතුරේ ගිල්වා තිබෙන බවට සොයාගෙන තිබෙනවා. සමහර පුරාවිද්‍යාඥයින්ගේ මතයට අනුව මෙම ප්‍රාථමික යුගයේදී මිනිසුන් දඩයම්වත් නොකර ගස් වල වල් මුල් ආහාරයට ගනිමින් ගල් ගුහාවල සැඟවී සිට ඇති, අතර දිය යට නගර සැදීම වැනි දේ සදහා හැකියාවක් තිබීමට නොහැකි බවයි.
07. මොහෙන්දෝ- ජාරෝ (මළවුන්ගේ කන්ද), පකිස්ථානය
මෙම ඓතිහාසික නගරයේ බිඳ වැටීම දශක ගණනාවක්පුරාවට පුරා විද්‍යා විශේෂඥයන්ව අමන්දානන්දයට පත් කළා. 1922 වර්ශයේදී ආර්. ඩී. බැනර්ජී නම් ඉන්දියානු පුරාවිද්‍යාඥයා විසින් මෙහි නටඹුන් ඉන්දු ගඟේ දූපතක්දී සොයාගෙන තිබෙනවා. මෙම නගරය බිඳ වැටුනේ කෙසේද? මෙහි වාසය කළ අයට සිදු වූයේ කුමක්ද ? වැනි ප්‍රශ්න වලට මෑත කාලයේ සිදුකළ කැනීම් වලින් පවා කිසිදු පිළිතුරක් ලැබී නැත.
08. ඔන්ස් තණබිම්, කැනඩාව
කැනඩාවේ ඇති මෙම තණබිම් වසර දහස් ගණනකට පෙර වයිකින්වරුන්ගේ නිජබිමක් බවට පත්වී තිබුණු බවට සොයාගෙන ඇත. ක්‍රිස්ටෝපර් කොලොම්බස් ඉපදීමට බොහෝකාලයකට පෙර ස්කැන්ඩිනේවියානු මුහුදු ගවේෂකයන් උතුරු ඇමරිකාවට සංක්‍රමණය වී ඇති බවට මෙම සාධක මගින් පෙන්නුම් කරයි.
09. ගල් යුගයේ උමං
ස්කොට්ලන්තයේ සිට තුර්කිය දක්වා යුරෝපයේ දීර්ඝ වශයෙන් විහිදී ඇති මෙම භූගත උමං ජාලය සොයාගැනීම මගින් ගල් යුගයේ ප්‍රජාව හුදෙක් දඩයම්කරුවන් හා එකතු කරන්නන් පමණක් නොවන බවට පෙන්වා දෙනවා. නමුත් මෙම භූගත් උමං සෑදීමේ අරමුණ තවමත් පැහැදිළි නැත. සමහරුන්ගේ මතය වන්නේ මේවා විලෝපිකයන්ගෙන් ආරක්ෂා වීම සදහා නිර්මාණය කොට ඇති බවයි. තවත් සමහරුන්ගේ විශ්වාසය වන්නේ රුදුරු කාලගුණයෙන් හා වෙනත් අර්බුධ වලින් තොරව ආරක්ෂාකාරීව ගමන් කිරීම සදහා යොදාගෙන ඇති බවයි.
10. යෝධ ගෝලාකාර ගල්, කොස්ටා රිකා
මෙම පුදුමාකාර ගෝලාකාර ගල්වල ඓතිහාසික වටිනාකම වන්නේ ඒවායේ ඇති පරිපූර්ණ ගෝලාකාර හැඩයම පමණක් නොවේ. ඒවායේ අරමුණ හා ඒවා සිදුකොට ඇති කාලය ද අපට විස්මය ගෙන එනවා. මෙවා 1930 දී කෙසෙල් වගාව සදහා වනාන්තරයක් හෙළි පෙහෙළි කරන අතරතුර කම්කරුවන්ට හමුවී ඇත. ස්වදේශිකයන් මෙම ගෝලාකාර ගල්වල රත්තරන් ඇතැයි විශ්වාස කළද ඒවා සම්පූර්ණයෙන්ම හිස්‍ ය.
උපුටා ගැනීම: Ceylon journal